کریمه ” بسم الله الرحمن الرحیم ” یکبارگی نازل شده است ، صریح سوره مبارکه نمل است که نامه حضرت سلیمان نبی (ع) مصدر بدان بوده است : ” اذهب بکتابی هذا ... انه من سلیمان و انه بسم الله الرحمن الرحیم . ان تعلوا علی و اتونی مسلمین ”
وروی البرقی فی المحاسن عن الصادق (ع) انه قال : ما نزل کتاب من السماء الا اوله بسم الله الرحمن الرحیم ...
و فی الکافی لکطینی با سناده عن فرات بن احنف عن اب جعفر (ع) قال سمعته یقول : اول کل کتاب نزل من السماء ” بسم الله الرحمن الرحیم ”
عن ابی عبدالله عن ابیه (ع) قال : ” بسم الله الرحمن الرحیم اقرب الی اسم الله الاعظم من ناظر العین الی بیافها ”
امام زین العابدین علی بن الحسین (ع) فرموده است : ” آیات القرآن خزائن فکلما فتحت خزانه ینبض لک ان تنظر ما فیها ”پس بزرگترین آیت قرآن یعنی بزرگترین خزانه آن ، همین کریمه ” بسم الله الرحمن الرحیم” است ... کریمه مبارکه ” بسم الله الرحمن الرحیم ” به صورت ، در قرآن مکرر است ، ولی هر ” بسم الله الرحمن الرحیم ” را معنایی خاص است و مهمترین آنها ” بسم الله الرحمن الرحیم ” سوره فاتحه است .
امام علی (ع) فرمودند : ” اسرار کلام الله فی القرآن ، و اسرار القرآن فی الفاتحه ، و اسرار الفاتحه فی ” بسم الله الرحمن الرحیم ” و اسرار ” بسم الله الرحمن الرحیم ” فی باء ” بسم الله الرحمن الرحیم ” و اسرار ” الباء” فی النقطه التی تحت الباء و انا النقطه التی تحت الباء ”
به این صورت نیز منقول است که : ” جمیع ما فی القرآن فی باء بسم الله و انا النقطه تحت الباء ...
علی (ع) از رسول خدا (ص) : ان اول شیء کتبه الله تبارک و تعالی فی اللوح المحفوظ ” بسم الله الرحمن الرحیم ” انی انا الله لا اله الا انا لا شریک لی انه من استسلم لقضائئ و صبر علی بلائی و رضی بحکمی کتبته صدیقاً و بعثته من الصدیقین یوم القیامه
لوح هم لوحی است ما فوق عالم طبیعت که همه اسماء و صفات و همه حقایق عوالم غیر متناهی در آن لائح و از آن ساطع اند. این لوح محفوظ است و حافظ او حقیقت دار هستی است که الله و تبارک و تعالی و رحمن و رحیم و دیگر اسماء حسنی و صفات علیاء شئون تجلیات و اطوار ظهور است و تجلیات آن حقیقت است و چون لوح محفوظ است حقایق مکتوب در او محفوظ است زیرا آنچه را که الله تبارک و تعالی نوشت از بوار و زوال محفوظ است ، پس حدیث مذکور می فرماید : اول چیزی که در لوح محفوظ نوشته است : ” بسم الله الرحمن الرحیم” است که صرر حدیث یاد شده است . و چون آن لوح از هرگونه تغیر و تبدل و محو و زوال محفوظ است ” بسم الله الرحمن الرحیم ” برای همیشه محفوظ است .
همانگونه که اول چیزی که در لوح محفوظ نوشته شده است ” بسم الله الرحمن الرحیم ” است ، اول چیزی که در قرآن عالم خلق ، اعنی قرآن تدوینی نوشته شده است نیز ” بسم الله الرحمن الرحیم ” است ، چه اینکه خود این قرآن تدوینی شاهد صادق و معیار حق تمام حقایق است و فرمود : ” بل هو قرآن مجید . فی لوح محفوظ ”
امام علی (ع) فرمود : ” ان رسول الله (ص) حدثنی عن الله عزوجل انه قال : کل امر ذی بال لم یذکر فیه ” بسم الله الرحمن الرحیم ” فهو ابتر”
”بسم الله الرحمن الرحیم ” نوزده حرف است و عدد نوزده روح وجود است چنان که روح ایجاد است :
نزد اهل خرد و اهل عیان حرف جسم و عدد است چه جان
علی بن جعفر (ع) : ” اول کل کتاب نزل من السماء بسم الله الرحمن الرحیم ”
شعر
به بسم الله الرحمن الرحیم است کـه عارف در مقام لکن مقیم است
به بسم الله الرحمن الرحیم است کـه عارف محیی عظم رمیم است
به بسم الله الرحمن الرحیم است گـرت فتحی ز فتـاح علیـم است
به بسم الله الرحمن الرحیم است کـه خود حب بقـا امرحکیم است
به بسم الله الرحمن الرحیم است سـراسـر آنچه قرآن کریم است
به بسم الله الرحمن الرحیم است کـه عقل اندر صراط مستقیم است
به بسم الله الرحمن الرحیم است دلی کو اعظم از عرش عظیم است
به بسم الله الرحمن الرحیم است دوایی را کـه درمـان سقیم است
به بسم الله الرحمن الرحیم است دلی با دل حمیم است وصمیم است
به بسم الله الرحمن الرحیم است تمثلـها که در قـلب سـلیم است
به بسم الله الرحمن الرحیم است کـه بینی نطـفه ای در یتیم است
به بسم الله الرحمن الرحیم است که آدم ایمـن از دیـو رجیـم است
به بسم الله الرحمن الرحیم است که قبض و بسط بـراصـل قویم است
به بسم الله الرحمن الرحیم است ظهوری کز حـدیث و کـز قدیم است
به بسم الله الرحمن الرحیم است که آن اصحاب کهف است و رقیم است
به بسم الله الرحمن الرحیم است که در عالـم امـام لطف عمیم است
به بسم الله الرحمن الرحیم است کنـوزی کـان الـف و لا و میم است
به بسم الله الرحمن الرحیم است که عـارف فـارغ از امیه و بیم است
به بسم الله الرحمن الرحیم است تجلی ها چـو مرمر تا نسیـم است