استاد علامه محمدتقی جعفری (ره)در آیینه آثار
استاد علامه محمد تقی جعفری قدس سره به سال 1304 خورشیدی در شهر تبریز متولد شد و پس از تحصیلات عالیه علوم اسلامی در شهرهای تبریز‚ تهران‚ قم و نجف اشرف در محضر آیات عظام میرزا فتاح شهیدی‚ شیخ محمدرضا تنکابنی‚ شیخ کاظم شیرازی‚ سید عبدالهادی شیرازی‚ سید ابوالقاسم خویی و سید محسن حکیم قدسسرّهم کسب فیض نمود. تاکنون بیش از 80 اثر از آثار آن علامه فقید به طبع رسیده است و از آثار برجسته ایشان شرح و تفسیر بر نهج البلاغه می باشد که 27 جلد آن به زبان فارسی چاپ و منتشر شده است. چاپ بعضی از آثار علامه جعفری قدسسره همچون شرح مثنوی در 15 جلد مکرر تجدید گردیده است. ضمناً تحت نظارت ایشان و طی 12 سال کاملترین کشف الابیات مثنوی مولوی در 4 جلد رحلی تحت عنوان از دریا به دریا منتشر شده است.
دیگر اثر نفیس استاد جعفری‚ در زمینه بررسی و مقایسه افکار مولانا با فلسفه ها و جهانبینیهای شرق و غرب میباشد که تحت عنوان مولوی و جهان بینی ها چاپ شده است. در زمینه حقوق بشر و مقایسه آن با حقوق بشر در اسلام نیز‚ کتاب مفصل و مشروحی به قلم ایشان منتشر شده که نظریات جدید آن در کنفرانس اسلامی طرح ومورد استفاده قرار گرفته است. کتاب مزبور به زبان انگلیسی نیز ترجمه و چاپ شده است و به زبان ژاپنی توسط یکی از اساتید دانشگاه ناکویا در دست ترجمه است. بیش از 60 کتاب و مقاله دیگر استاد علامه جعفری هنوز منتشر نشده و در آینده به طبع خواهند رسید. کتابهای ایشان در زمینه هاى: فقه‚ علوم سیاسی‚ روان شناسی‚ علوم تربیتی‚ معارف اسلامی‚ نظریه زیبایی و هنر در اسلام‚ مباحث فلسفی و کلامی‚ مشحون از آرا و نظریات بدیع است. ده ها نویسنده‚ استاد و محقق و متفکر از سراسر جهان در طول حیات پربرکت علامه جعفری قدسسره با ایشان مذاکرات علمی داشتهاند که بیش از 50 فقره از این مذاکرات در 2 جلد کتاب تحت عنوان تکاپوی اندیشهه منتشر شده است. همچنین مکاتبات علمی علامه جعفری با برتراند راسل فیلسوف شهیر انگلیسی که طی آنها‚ استاد جعفری به برخی از نظریات راسل انتقاد وارد ساختند‚ مکرر به چاپ رسیده است. همچنین کتابی تحت عنوان بررسی و نقد سرگذشت اندیشهه حاوی تحلیل و نقد نظریات آلفرد نورث وایتهد پدر منطق ریاضی که یکی از بزرگترین فلاسفه اروپا می باشد‚ چاپ و منتشر شده است. ضمناً کتاب هایی به قلم ایشان در نقد و تحلیل فلسفه پوزیتیویستی و نئوپوزیتیویستی معاصر غرب چاپ و منتشر شده است که از آن جمله می توان به شرح و نقد نظریات کانت‚ هگل‚ دکارت و دیوید هیوم اشاره نمود.
استاد فقید علامه محمد تقی جعفری قدسسره پساز دهها سال تلاش خالصانه علمی‚ معنوی در 25 آبان1377 دار فانی را وداع گفت و به دیار باقی شتافت. روحش شاد و یادش گرامی باد.
فهرست آثار آن علامه جلیلالقدر بدین شرح است:
در فقه:
1 رسائل فقهى; شامل: طهارت اهل کتاب; ذبایح اهل کتاب; عدم انحصار زکات در موارد نهگانه; قاعده لاضرر و لاضرار; حلیت و حرمت گوشت انواع حیوانات; حقوق حیوانات در فقه اسلامى; کیفر سرقت در اسلام; مقایسه حقوق بشر در اسلام و غرب; بحثی درباره امر به معروف و نهی از منکر;حرمت سقط جنین; مسئولیت مدنی ناشی از جرم کودکان بزهکار در فقه و حقوق اسلامى; 2 حقوق جهانی بشر از دیدگاه اسلام و غرب (فارسی و انگلیسی); 3 الرضاع;
در فلسفه:
1 جبر و اختیار; 2 مجموعه مقالات شامل موضوعات: برهان کمالی دکارت بر وجود خداوند; برهان کمالی (وجوبی) در اثبات خدا; هدف زندگى; مقدمه ای بر مفهوم فلسفه مالکیت; حرکت و تحول; حرکت و تحول از دیدگاه قرآن; طبیعت و ماورای طبیعت; علم در خدمت انسان; رابطه علم و حقیقت; علم و عرفان از دیدگاه ابن سینا; علم از دیدگاه اسلام; امید و انتظار; 3 ارتباط انسان و جهان; 4 ایدهآل زندگی و زندگی ایدهآل; 5 نقد نظریات دیوید هیوم در چهار موضوع فلسفى: مفاهیم و اندیشههای مجرد; خویشتن; علیت; استی و بایستى; 7 بررسی و نقد برگزیده افکار راسل; 8 زیبایی وهنر از دیدگاه اسلام; 9 حکمت اصول سیاسی اسلام (فلسفه سیاسی اسلام) این کتاب ترجمه و تفسیر فرمان مبارک حضرت امیرالموœمنین علیهالسلام به مالک اشتر است; 10 بررسی و نقد کتاب سرگذشت اندیشهه که مهمترین کتاب آلفرد نورث وایتهد در فلسفه مغرب زمین است. 11 پیام خرد; این کتاب حاوی تعدادی از سخنرانیهای بینالمللی می باشد که به عنوان نمونه می توان به سخنان ایشان تحت عنوان تقسیم بندی فلسفهه در دانشگاه آتن پایتخت یونان اشاره نمود. پس از این سخنرانی و بیان این تقسیمبندی جدید در فلسفه‚ آقای پروفسور موچوبولوس استاد بزرگ فلسفه در دانشگاه آتن‚ درباره استاد علامه جعفری این مطالب را بیان کرد: همان گونه که در معرفی استاد گفتم: ایشان بسیار عمیق به مسائل می نگرند. امروز شما آقایان و خانم ها با سخنرانی علامه جعفری می توانید این موضوع را تا›ئید کنید که استاد علامه جعفری تقسیمبندی جدیدی را برای علم و فلسفه و انواع آن مطرح کردهاند که بسیار جالب است و با توجه به افکار ایشان میتوان خطوط اصلی فلسفه و وظایف آینده فیلسوف را تعیین کرد. 12 فلسفه دین; 13 تحقیقی در فلسفه علم; 14 فلسفه و هدف زندگى; 15 فلسفه و نقد سکولاریزم; 16 مقدمه ای بر فلسفه; 17 مولوی و جهانبینیها; 18 تعاون الدین و العلم; 19 الامر بین الامرین; 20 نهایت الادراک الواقعی بین الفلسفة القدیمة و الحدیثه; 21 آفرینش و انسان; 22 موسیقی از دیدگاه فلسفی و روانى.
در عرفان:
1 عرفان اسلامى; 2 آیا شریعت طریقت و حقیقت با یکدیگر متفاوتند 3 نیایش امام حسین علیهالسلام در صحرای عرفان (به زبان فارسی و عربی); 4 تفسیر و نقد و تحلیل مثنوی (15 جلد); 5 حضرت علی علیهالسلام و عرفان; 6 علل و عوامل جذابیت سخنان مولوى.
در علم النفس:
1 آیا جنگ در طبیعت انسان است 2 وجدان.
در معارف اسلامى:
1 ترجمه و تفسیر نهج البلاغه (27 جلد); 2 ترجمه کامل نهج البلاغه (1 جلد); 3 انسان در دیدگاه قرآن; 4 مبداء اعلا; 5 امام حسین علیهالسلام شهید فرهنگ پیشرو انسانیت; 6 شناخت انسان در تصعید حیات تکاملى; 7 علم از دیدگاه حضرت علی علیهالسلام; 8 علم و دین در حیات معقول; 9 اخلاق و مذهب; 10 شناخت از دیدگاه علمی و قرآن.
در ادبیات و تحقیقات در مبانی آنها:
1 سه شاعر (حافظ‚ سعدی‚ نظامی); 2 حکمیت و اخلاق و عرفان در شعر نظامی گنجوی به زبان فارسی و روسی ; 3 تحلیل شخصیت خیام (بررسی آرای فلسفی‚ ادبی‚ علمی و دینی); 4 از دریا به دریا (کشف الابیات مثنوی مولوی در 4 جلد).
در مباحث علمى:
1 عمل تجوید ذهن; 2 بحثی در قانون تعادل در روش تجزیه ای و ترکیبى; 3 دانشها و ارزشها در مجرای قوانین علمى.
در مدیریت:
-1 انگیزش مدیریت در اسلام و نقد انگیزش های معاصر.
در فرهنگ:
1 فرهنگ پیرو فرهنگ پیشرو; 2 طرحی برای انقلاب فرهنگى.
شارح بزرگ نهجالبلاغه و فیلسوف شهیر شرق‚ علامه محمدتقی جعفری قدسسره‚ در طول حیات پربرکت خود علاوه بر تا›لیف دهها اثر گرانسنگ و سخنرانیهای پربار علمی در مجامع مختلف‚ گفتگوها و مناظرات عالمانه و ارزشمندی نیز با متفکران و دانشمندان کشورهای گوناگون جهان داشتند; و در این گفتوشنود به خوبی دیدگاههای دین مبین اسلام را در ابعاد مختلف تبیین کردند.